ÖZET

Romatoid artritte (RA) erken tanı ve tedavi, eklem hasarının ve fonksiyonel kaybın azaltılmasında önem taşımaktadır. Bu nedenle semptomların ilk başlangıcından tedavi başlanana kadar geçen süre kritiktir. Çalışmamızda yeni açılan bir romatoloji kliniğine başvuran RA hastalarında tanı alma süreci özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır.

Şubat 2010-Temmuz 2011 tarihleri arasında Diyarbakır Eğitim ve Araştırma Hastanesi Romatoloji Kliniği'ne başvuran RA hastalarının kayıtları incelenerek tedavi öncesi semptom süresi, tanı aldığı klinikler ile laboratuvar ve klinik bulguları kaydedildi.

Çalışmaya 434 (kadın/erkek: 351/83) hasta dahil edildi. Hastaların tedavi öncesi semptom süresi ile tanı sonrası hastalık süresi sırasıyla medyan 18 (IQR: 11-36) ay ve 36 (12-77) ay bulundu. Hastaların 315 (%72.5) tanesi daha önce RA tanısı almış iken 119 (%27.5) hastaya yeni tanı konulmuş idi. Yeni tanı alan hastalarda tedavi öncesi semptom süresinin daha önce RA tanısı konmuş gruba kıyasla daha kısa olduğu görüldü [medyan 12 (IQR: 6-24 ay) karşı 24 (IQR: 12-36) ay, p<0.001]. Cinsiyet, romatoid faktör pozitifliği ve aile öyküsü varlığına göre gruplandırıldığında tedavi öncesi semptom süresi açısından farklılık yokken, şiddetli aktif hastalığı olanlarda bu sürenin daha uzun olduğu gözlendi [24 (IQR: 12-36) ay]. Daha önceden tanı alan hastaların; 206'sına (%65.4) fiziksel tıp ve rehabilitasyon, 102'sine (%32.3) romatoloji ve 7'sine (%2.3) iç hastalıkları uzmanlarınca tanı konulduğu belirlendi.

RA hastalarında medyan 18 ay tedavi öncesi semptom süresi tedavide oldukça geç kalındığının göstermektedir. Erken tanı ve tedavi için hekimlere ilaveten toplumun genelinde romatolojik hastalıklarının farkındalığının arttırılması, özellikle kırsal bölgelerde akılcı yaklaşımlar olabilir.